(İntikam)
Tarih sayfalarını aralamaya başladık,şöyle yakın tarihide dürbünleri dikelim Sayfaların arasına sıkışmış o kadar çok yaşanmış varki.Her biri bir ayrı bir ders.
-MUSTAFA MUĞLALI PAŞA
1901 yılında yaşamını adadığı Silahlı Kuvvetler'e katılan Muğlalı 1912-1913 yıllarında Balkan Savaşı'na, 1914-1918 yıllarında Birinci Dünya Savaşı'na katılır.Kurtuluş savaşında önemli görevler üstlenir.
-Onu hepimizin hafızalarıdan hiç gitmeyen meşhur.Menemen'de Kubilay'ı şehit eden gericileri yargılayan mahkemenin başkanlığını yaparken daha iyi tanırız.
sonrasında;
-1924 Şeh Sait isyanının bastırılmasında yer alacaktır.İstiklal mahkemelerinde görevler üstlenecektir.
-1924 İsyancılarının bir çoğunun techir kararını o verir.
-1938 dersim isyanın da önemli görevler aldığı bilinir.
-Bir dönem siyasi tarihimizde fırtınalar yaratacak oluşum da da o vardır.Bedelini en ağır o ödemiştir.Bir sürecin kurbanı seçilmiş ve kahrından ölmüştür.
Sevenleri onu anlatırken "dağ ancak böyle erir di" diyeceklerdir.
-Doğu Anadolu'da eşkıya ve kaçakçıların cirit attığı 1940'lı yılların başı... Devlet bölgede sıkıyönetim uyguladığı halde bir türlü soygunları, cinayetleri, ırza geçme olaylarını önleyemiyor.Başı bozukluk her yerde
Caniler bununla da kalmıyor, bölgede güvenliği sağlamak için canla başla görev yapan askerleri de pusuya dürüşüp arkadan vuruyor.
Sonra da Irak veya İran'a kaçıp kurtuluyorlar.
Bir süre sonra yeniden dönüp yine ortalığı kasıp kavuruyorlar.
Tam bir kargaşa hakim bölgeye.Çetelerin bir çoğu 1938 isyanından kurtulup haklarında arama emri bulunan eşkiyalar.
İşte o yıllarda çok deneyimli ve disiplinli bir asker olan Orgeneral Mustafa Muğlalı Üçüncü Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı'na getirilir.Bu olayların önlenmesinde görevlendirilir.
1943 yılında Van'ın Özalp İlçesi'nin sınır bölgesinde İran'a kaçmaya çalışan bir grup, güvenlik güçleri tarafından sıkıştırılır.Şiddetli çatışmadan sonra 33 eşkiya öldürülür.
-1946 seçimlerinde demokrat parti uzun pazarlıklar yaparak meclise girecek doğu milletvekilleri.Konuyu meclise getirirler.Suçsuz 33 kişinin öldürüldüğünü iddia ederek.
Cumhurbaşkanı İnönü ile Milli Savunma Bakanı Ali Rıza Artunkal, İçişleri Bakanı Hilmi Uran'ı sorumlu tutarlar.
-Aşiret ve kürt oyları nihayet bir parti bulmuş geçmişin intikamını almak peşindedir.
Aylarca süren tartışmalardan sonra 1943 yılındaki bu olay hakkında dava açılır ve 1947 yılında emekli olan Mustafa Muğlalı Paşa yargı önüne çıkarılır.
Muğlalı, yargılama boyunca bütün sorumluluğu üzerine alır ve zamanın hükümetini hiçbir şekilde suçlamaz.
önce ölüme mahkûm ediliyor sonra cezası 20 yıl hapse çevriliyor.
Askeri Yargıtay kararı bozar.
İkinci dava sürerken cezaevine kapatılan Muğlalı kahrından akli dengesini yitirir.
Kısa bir süre sonra da 1951'de 70 yaşında hayata gözlerini kapatır.
Tarihçiler bu olayı Yozgat kaymakamı kemal beyden sonra İkinci önemli olay olarak değerlendirilir.Anadolu isyancılarının ikinci kurşunu Muğlalıyı vuracaktır.
|